De onmetelijke kracht van de verbeelding
Stel je voor: 5 december zonder ’t heerlijk avondje..
Het zou een koude miezerige dag zijn waar je je doorheen moest slepen. Vasthoudend aan een weinig hoopvol perspectief van een lange winter voor de boeg. Zo’n dag dat je je afvraagt waarom de winterslaap uit de gratie is geraakt in de evolutie van de mens.
Nee, gelukkig is het de dag waarop mijn kleine neefjes van 6 en 8 míj voor gek verklaren. En zij mij meewarig aankijken, als ik ze vraag, hoe het toch kan, dat de Sint hun schoen 150 kilometer van hun huis bij opa en oma weet te vinden? “Sukkel, hij herkent onze schoen toch!”, aldus de jongste.
Vrees geen pietendiscussie, of pro-Sinterklaasbetoog: het is de kracht van de verbeelding die op deze dag de aandacht verdient.
Fantasie | de kracht van verbeelding
De letterlijke vertaling van fantasie is verbeeldingskracht. Het is iets wat niet is, maar dat alleen kan bestaan in onze verbeelding.
De kracht van de verbeelding is dat het verveling en tijd kan doden. Neem Papillon die vele jaren in een isoleercel onder de grond moet weten te overleven zonder gek te worden. Afgesloten van kameraden en zonlicht loopt hij elke dag urenlang in zijn kleine cel heen en weer. Om zich tijdens zijn afgemeten passen in te beelden welk zesgangendiner hij vanavond zal bereiden. Kieskeurig zoekt hij bij iedere gang een passende wijn uit.
De kracht van de verbeelding is dat het ondraaglijke omstandigheden draaglijk maakt. Zoals de vader Guido die in de filmklassieker “La Vita è Bella” een heel toneel weet te scheppen van het concentratiekamp waarin hij met zijn zoontje verblijft. Hij laat zijn zoon geloven dat het hele kamp decor is van een moeilijk spel. Als hij zich aan de regels weet te houden, heeft hij kans om de hoofdprijs te winnen.
De kracht van de verbeelding is dat het hoop en houvast geeft aan betere tijden. Denk terug aan de gedenkwaardige “I have a dream”-speech van Martin Luther King, waarin hij de verbeelding van de toehoorders gebruikt om een wereld van gelijkheid te schetsen.
De kwetsbaarheid van de verbeelding
Verbeelding kan ook kwetsbaar worden, wanneer het een manier wordt om te vluchten van je eigen verantwoordelijkheden. Wanneer je het gebruikt om jezelf te ontslaan van de plicht het leven draaglijker te maken. Wanneer je gamet, Netflixt, of blowt, om aan je problemen te ontsnappen. In plaats van je problemen aan te pakken.
Maar wanneer je geen invloed op een situatie hebt, kun je de verbeelding gebruiken om de ondraaglijkheid beter te verdragen.
Welke lessen kunnen we leren van de verbeelding in deze weerbarstige tijd?
Stel je voor dat iedere dag het achtuurjournaal zou presenteren hoeveel blaadjes de bomen vandaag zijn kwijtgeraakt, hoeveel regendruppels er naar beneden zijn gevallen, hoe lang het waarschijnlijk nog duurt voordat we weer in zwembroek over straat kunnen. Als je er al niet in zat, zou je spontaan in een winterdepressie geraken.
Oneindige bevestiging van je realiteit slaat het leven doodt als bier dat wordt ingeschonken in een leeggedronken glas melk.
Het is de hoogste tijd dat we ons collectief overgeven aan onze fantasie. Aan dat we ons voorstellen wat er niet is. Aan dat we zelf volledig invulling geven, aan wat niet ingevuld is. Het is de hoogste tijd dat we onze kinderen volgen, en ons laten meeslepen door een andere werkelijkheid.
